Voorjaarsnachtvlinders op Op Hees

28 maart 2015, door Violet Middelman

Eind maart, de laatste dag in de wintertijd, maar van een stralend voorjaar kunnen we helaas nog niet spreken dit jaar. Het was eerder herfst, regen en wind bepaalden het beeld. De temperatuur was ’s avonds met zo’n 10 graden echter nog zeer aangenaam. Toch maar weer eens een poging wagen om nachtvlinders te lokken met smeer.

Iets voor zonsondergang kwamen we aan bij Op Hees, het bos langs de Wieksloterweg. Een reegeit stond aan het eind van een weiland rustig te grazen. We smeerden de bomen in met smeer, en mengsel op basis van stroop en drank, en bespoten ze met een mengsel op basis van wijn. De lucht was bezwangerd van de alcoholluchten. De regen bleef gestaag vallen, zouden er wel vlinders op af gaan komen?

Ree - Capreolus capreolus (foto Violet Middelman)

Om kwart over zeven begonnen we aan de eerste ronde. Een Voorjaarskortvleugelmot zat op de stam van een beukenboom. Deze had er eerder blijkbaar ook al gezeten, want hij was bespoten met het wijnmengsel. Oeps… Het was maar goed dat het regende, kon ie weer een beetje schoonspoelen.

Het was het enige vlindertje dat we deze ronde tegenkwamen.

Voorjaarskortvleugelmot  - Diurnea fagella (foto Remco Vos)

Het was nog vroeg en niet helemaal donker, dus het was niet vreemd dat er nog niet veel vlinders waren. De regen en wind stemden ons echter niet hoopvol. Na tien minuten in de auto te hebben gezeten begonnen we aan de tweede ronde. Met succes! We zagen 7 verschillende soorten en meer dan 30 exemplaren. De Bosbesuil, een zeer variabele soort wat uiterlijk betreft, was ruim vertegenwoordigd, soms gezellig samen bij elkaar.

Bosbesuil - Conistra vaccinii (foto Remco Vos)

Op bijna elke boom zaten er wel 1 of meer vlinders, wat een feest. Zowel voorjaarsvlinders als soorten die overwinterd hebben. De Wachtervlinder is één van de soorten die als vlinder overwintert. Dit exemplaar had mooie oranje vlekken, maar je hebt ze ook met witte vlekken. En wie denkt dat rupsen alleen maar plantaardig materiaal eten vergist zich: de oudere rupsen van de Wachtervlinder zijn kannibalitisch!

Wachtervlinder - Eupsilia transversa  (foto Remco Vos)

Een auto kwam aangereden. Controle door een boswachter? Nee, een mevrouw die vroeg wat al die auto’s langs het pad er deden. Geen idee, een feestje aan de Wieksloterweg misschien? Opvallend was dat ze niet vroeg waarom wij in hemelsnaam met zaklampen de boomstammen afspeurden!

We wensten elkaar nog een fijne avond en wij gingen weer door met het zoeken naar vlinders. Een mooie spanner zat onderaan een boomstam. Hij had het koud en was daarom druk met zijn vleugels aan het trillen. Het was een Gewone spikkelspanner, een soort die vanaf februari uit zijn pop komt.

Gewone spikkelspanner  - Ectropis crepuscularia (foto Remco Vos)

Op één van de laatste bomen zag ik een spinachtig beestje zitten. Remco reageerde heel enthousiast, ik had weer eens de zeldzame hooiwagen Platybunus pinetorum gevonden. Dit is één van de twee soorten hooiwagens die als juveniel de winter doorkomt en in het voorjaar het volwassen stadium bereikt. De soort lijkt de laatste jaren op steeds meer plaatsen in Nederland voor te komen.

Platybunus pinetorum (foto Remco Vos)

Ronde nummer 3. De per ongeluk bespoten Voorjaarskortvleugelmot zat nog steeds op zijn plaats, waarschijnlijk vastgeplakt ;-)

Nu  kwamen we ook een aantal Dubbelstipvoorjaarsuilen tegen, een soort die vanaf eind februari uit zijn pop komt. We konden goed zien hoe ze met hun lange roltong de lekkernij van de boom af slurpten. Deze ronde troffen we de meeste vlinders, zeker 40 exemplaren. Wat een bikkels dat ze met wind en regen toch actief waren.

Dubbelstipvoorjaarsuil - Perigrapha munda (foto Remco Vos)

Om 20.15 uur begonnen we aan de laatste ronde. Er waren beduidend minder vlinders dan een kwartier eerder. Alle Dubbelstipvoorjaarsuilen waren verdwenen, en ook van de andere soorten waren er nog maar weinig aanwezig. Een mooi moment om naar huis te gaan.

Zie voor meer foto’s en filmpjes:

Foto's Violet & Remco

Filmpje van een Tweestreepvoorjaarsuil

Filmpje van een Tweestreepvoorjaarsuil

Filmpje van twee Bosbesuilen

Tweestreepvoorjaarsuil - Orthosia cerasi (foto Remco Vos)