Even speuren (tussen de buien door) op 1e Paasdag

16 april 2017, door Remco Vos

We hadden vandaag, op 1e Paasdag, geen plannen. En door de vele buitjes in de ochtend, enkele met hagel, leek het lastig om even naar buiten te kunnen zonder al te nat te worden. Maar  in de middag zag het eruit dat droger leek te worden, dus heb ik toch maar even een kort bezoekje aan het Monnikenbos gebracht.

In het gebied staan veel jonge berkenboompjes dus ging ik gericht op zoek naar mijntjes van de diverse purpermotjes (Eriocranidae). De rupsjes maken blaasmijnen aan de bladrand, waarin de zwarte frass (uitwerpselen) er als lange spaghetti-achtige draden in ligt. Er zijn verschillende soorten purpermotjes die onderling moeilijk van elkaar te onderscheiden zijn. In het rupsenstadium geeft de kleur van de larve vaak de doorslag welke soort het betreft.

Klik hier voor meer info over purpermotjes - Eriocranidae

Mijn met rups van een purpermotje (Eriocranidae), waarschijnlijk Variabele purpermot - Eriocrania semipurpurella. (Foto: Remco Vos)

Helaas bleven de buien komen, gelukkig waren het korte, maar wel felle buien, wederom met hagel.

Ik kon een beetje schuilen onder de bomen, het weinige blad hield echter niet veel tegen. Na de buien begon de zon telkens meteen weer te schijnen en was het eigenlijk best wel lekker.

Qua beestjes was het verder niet veel, een zweefvlieg zat lekker loom op een berkje.

Bandzweefvlieg (Syrphus) onbekend - Syrphus spec. (Foto: Remco Vos)

Op weg naar het stukje heide bij het Monnikenbos speurde ik even de bomen af naar de spinselzakjes van de moswortelmot - Infurcitinea argentimaculella, en ja hoor ik vond er eentje. Het is een soort die niet vaak gezien wordt, maar als je weet hoe je deze moet vinden zou je ze bijna overal moeten kunnen treffen.

De spinselzakjes zitten op korstmossen op stenen en oude bomen, vaak zitten ze op bomen met een wat dikke korstmoslaag.

Moswortelmot - Infurcitinea argentimaculella (spinselzakje)  (Foto: Remco Vos)

Op een boomstam zat een bladroller te schuilen. Het is een Fruitdwergbladroller - Pammene argyrana, een soort die vroeg (april-mei) in het jaar vliegt en wordt vaak rustend op boomstammen aangetroffen. De rups van deze soort leeft in de wespengallen op eiken.

Fruitdwergbladroller - Pammene argyrana (imago)

Tijdens het afspeuren van de heide, op zoek naar rupsen en eventuele imago’s, zag ik maar 1 mannetje van de gewone heispanner vliegen en op een dennenboom vond ik enkele gallen van de harsbuilmot - Retinia resinella. Verder was het heel erg stilletjes op de heide.

Harsbuilmot - Retinia resinella (gal) (Foto: Remco Vos) (Foto: Remco Vos)

Opeens zag ik meerdere imago’s van de gewone heispanner - Ematurga atomaria rondfladderen, allemaal behoorlijk druk. Ze gingen soms heel kort op de heide of andere plantjes zitten maar ze waren best wel hyper. Na een tijdje zag ik waarom: op een heidetakje zat een vrouwtje kwistig haar feromonen in de lucht te verspreiden. Eén van de mannetjes had haar gevonden, hij dook erop af en meteen was het een paring! Bij de andere, opgewonden mannetjes, leek de rust terug te keren.

Gewone heispanner - Ematurga atomaria, parend mannetje en vrouwtje (imago) (Foto: Remco Vos)

Het mannetje is herkenbaar aan de geveerde antennes en de wat donkerdere kleur van de vleugels

.