Een weekje voorjaarsnachtvlinders lokken

door Violet Middelman

Op het moment dat de weersvoorspellingen mooi voorjaarsweer opgaven regelden we gelijk dat we die dagen nachtvlinders konden gaan lokken op verschillende locaties. Vier dagen achter elkaar, op 4 verschillende locaties. Zouden de resultaten per dag en gebied een beetje met elkaar overeenkomen?

Dinsdag 28-03-2017 Vliegbasis Soesterberg

Vliegbasis Soesterberg (Foto: Violet Middelman)

Dinsdag was het overdag stralend zonnig met zo’n 18 graden, heerlijk! ’s Avonds gingen we naar de Vliegbasis Soesterberg. Volgens de buienradar kwamen er vanuit België 2 regen-/onweers- buien aan die precies over Soest leken te komen. Een beetje regen is altijd goed voor de nachtvlinders, we waren benieuwd! Op de Vliegbasis aangekomen reden we eerst even een rondje om te kijken waar we wilden gaan staan met licht en waar we wilden gaan smeren. Een ree schrok van ons, maar liep even later relaxed weer verder. We kozen een plekje bij een shelter uit en zetten het laken op. Het laken stond nog maar net toen de eerste regendruppels vielen.

Paraplu's  (Foto: Violet Middelman)

Remco ging de bomen verderop smeren met smeer en een wijn/suikermengsel. Even later stopte het alweer met regenen, precies op het moment dat we de lamp aan wilden doen. Binnen een paar minuten kwamen de vlinders al aangevlogen. De eerste deed zijn naam eer aan, het was een Vroege blokspanner.

Vroege blokspanner - Trichopteryx carpinata (Foto: Remco Vos)

Er volgden meerdere Voorjaarskortvleugelmotten (mannetjes, want de vrouwtjes kunnen niet vliegen), voor deze tijd van het jaar werd het al gezellig druk op het laken. Op smeer was er niet heel veel afwisseling, een Roesje - Scoliopteryx libatrix en meerdere Voorjaarskortvleugelmotten - Diurnea fagella

Voorjaarskortvleugelmot - Diurnea fagella (paring, vrouwtje boven) (Foto: Remco Vos)

In totaal hadden we 36 exemplaren verdeeld over 18 soorten, geen slechte score.

Om 23:15 uur vertrokken we weer naar huis, met een tevreden gevoel.

Diverse vivoorjaarsuilen (Foto: Remco Vos)

Woensdag 29-03-2017 De Stompert

Deze dag was redelijk grauw en de temperatuur kwam niet boven de 14 graden. Maar hoera, de temperatuur zou ook niet veel zakken.

Het begon met het halen van de sleutel van het toegangshek. Ondanks goede afspraken vooraf was het, aangekomen bij de kazerne, toch een beetje onduidelijk, maar uiteindelijk hadden we de sleutel in handen. We konden aan de slag!

Locatie op De Stompert (Foto: Violet Middelman)

Deze dag was redelijk grauw en de temperatuur kwam niet boven de 14 graden. Maar hoera, de temperatuur zou ook niet veel zakken.

Het begon met het halen van de sleutel van het toegangshek. Ondanks goede afspraken vooraf was het, aangekomen bij de kazerne, toch een beetje onduidelijk, maar uiteindelijk hadden we de sleutel in handen. We konden aan de slag!

De ‘vangst’ was uiteindelijk redelijk vergelijkbaar met de avond ervoor op de Vliegbasis (tja, het ligt aan de andere kant van de weg en heeft een vergelijkbare vegetatie, dus niet zo gek). O.a. Wachtervlinder - Eupsilia transversa en Papegaaitje - Chloroclysta siterata waren nieuw voor ons dit jaar in Eemland.

Papegaaitje - Chloroclysta siterata (Foto: Violet Middelman)

Wachtervlinders hebben we meestal op smeer, maar vanavond kwamen ze dus ook op ons licht af.

Mooie beesten!

Wachtervlinder - Eupsilia transversa (Foto: Violet Middelman)

Iets voor 23:00 uur stapten we op, het was weer een leuke avond geweest! Zo’n 50 stuks verdeeld over 23 soorten.

Bijzonder is trouwens dat we in 2014, een week later dan nu, een vrijwel compleet andere soortenlijst hadden dan nu. Goed dus om zo vaak mogelijk alle gebieden te monitoren om de verschillen per jaar te kunnen monitoren.

Vroege spanner, detail van de antenne (Foto: Violet Middelman)

Donderdag 30 maart 2017 De Stulp

In de loop van de middag brak de zon door en bereikten we temperaturen van zo’n 21 graden!

Deze avond gingen we nachtvlinders lokken op De Stulpheide in Baarn. Corry, Peter, Paul, Miranda, Maurice en Jeffrey kwamen ook.

Terwijl we bezig waren om het laken op te zetten kwam er een auto langs met 2 mannen er in. Geen verlichting, en op een pad waar je niet mag zijn. Het vreemdste was dat ze niet vroegen wat wij aan het doen waren, met een auto in het bos en een groot wit laken. Toen ze later weer terug kwamen heb ik gevraagd wat ze deden en het bleek dat ze een wildtelling deden. Ik had al van de boswachter begrepen dat ze vrijdag een wildtelling zouden doen, dus dan klonk wel ok. Terwijl de wildtellers weg reden kwam het eerste ‘wild’ bij ons op het laken zitten.

Dennenuil - Panolis flammea (Foto: Remco Vos)

Op het smeer zagen we net als de voorgaande avonden Tweestreepvoorjaarsuilen (Orthosia ceras) ien Roesjes (Scoliopteryx libatrix).

Later in het jaar krijgen we het Roesje nog wel eens met licht op het laken, maar rond deze tijd komen ze toch liever even snacken.

Roesje - Scoliopteryx libatrix, op smeer (Foto: Remco Vos)

Het eindresultaat viel toch een beetje tegen. Zo’n 100 stuks verdeeld over 13 soorten, dat had best meer kunnen zijn. Plus twee avontuurlijke gasten die een nachtelijke wandeling over de heide maakten. Iets wat natuurlijk niet mag, maar ze konden wel even meegenieten van de nachtvlinders.

Nunvlinder - Orthosia gothica tussen de bladeren (Foto: Remco Vos)

Vrijdag 31 maart 2017 Soesterveen

De laatste mooie avond van deze eerste reeks van prachtig lente-weer. Dit keer hadden we als locatie het Soesterveen. Ook vandaag was de temperatuur tot boven de 20 graden gestegen, zeer aangenaam. Een eenzame vleermuis vloog door het gebied.

Soesterveen in de schemering (Foto: Violet Middelman)

Met zo’n 65 exemplaren verdeeld over 17 soorten was het geen briljante avond, maar we waren toch blij met bv. een Groenige orvlinder - Polyploca ridens en een Beukeneenstaart - Watsonalla cultraria. De Beukeneenstaart was volgens de invoer op waarneming.nl de vroegste ooit. Er zullen er vast eerder in het jaar zijn waargenomen, maar het zegt ons wel dat dit een heel vroeg exemplaar was. Hij zag er dan ook prachtig kakelvers uit!

Beukeneenstaart - Watsonalla cultraria (Foto: Remco Vos)

Iets na 22.00 uur begon het te spetteren, en al snel goot de hemel een aardige regenbui over ons uit. Gelukkig lagen de parapluus klaar en konden we alles zo goed als droog houden. Terwijl ook wij schuilden onder een paraplu vlogen de nachtvlinders vrolijk verder.

Nachtvlinders lokken in de regen (Foto: Violet Middelman)

Het aantal Purpermotjes viel op, in ieder geval 2 verschillende soorten (formaat en tekening). Mooie beestjes in ieder geval!

Diverse purpermotjes waarvan wij op dit moment de exacte naam nog niet weten.

Rond 23:30 uur trokken we de stekker uit deze nachtvlinderweek, het was mooi geweest.

Wat heerlijk om weer actief in het veld te kunnen zijn! Het loopt nog geen storm, maar het begin is er! In totaal hebben we 26 soorten gezien.

Groenige orvlinder - Polyploca ridens (Foto: Remco Vos)

Overzicht van de waargenomen soorten op licht

Overzicht van de waargenomen soorten op smeer en ter plaatse

2 Verschillende kleurvarianten van de Vroege spanner - Biston strataria (Foto: Remco Vos)

Op Vliegbasis Soesterberg en de Stulpheide zagen we de donkere variant en op de Stompert en het Soesterveen zagen we de lichte variant. Wel opmerkelijk.