Nachtvlinders langs de Moezel: Waar is het feestje? Daar is het feestje! (Deel 2)

12 september 2018, door Violet Middelman & Remco Vos

Tja, soms lopen dingen zoals ze lopen, en dat is niet altijd conform verwachting... Dit was zo’n avond. De afgelopen dagen hadden we in de omgeving enkele potentiele nachtvlinder locaties bekeken en een keuze gemaakt waar we deze avond zouden gaan staan. Zou het weer een (nachtvlinder)feestje worden?

Vlakbij Treis-Karden hadden we een mooie plek gevonden hoog boven het dorp waar een aantal gebouwtjes staan en een aantal zitplaatsen (Aussichtsplattform Kompuskopf). Soms wordt er ook wijn en andere drank geschonken. Toen wij er rondkeken zat er een mannetje te genieten van het uitzicht en zijn meegenomen broodje. Hij kende de eigenaar en zou hem later vandaag informeren dat wij hier met ons laken en lamp gingen staan. Dit zodat hij niet zou schrikken als hij een fel licht zag bij zijn uitspanning.

Het nadeel bij deze locatie was wel dat we een stukje van zo’n 150 a 200 meter met onze spullen zouden moeten gaan lopen, dit omdat er een slagboom was waardoor we niet dichtbij konden parkeren. Maar de plek zag er supergaaf uit, dus het leek ons het sjouwen wel waard.

Uitzicht op Moezel en Treis-Karden (foto Violet Middelman)

De route ernaar toe ging via een mooie kronkelende weg, die redelijk snel omhoog ging en na een van de vele bochten liep er een moeder ree met 4 jongen. Gelukkig hielden we hier al rekening mee en reden we rustig, want we hadden de afgelopen avonden al meerdere malen zwijntjes en reeën zien lopen op en langs de wegen. We konden op tijd stoppen en de reeën staken de weg over. Niet veel later kwamen we aan bij de slagboom en tot onze verrassing stond deze omhoog en was er geen belemmering meer om verder te rijden naar een klein parkeerplaatsje. Zou die man met de eigenaar gesproken hebben en ervoor gezorgd hebben dat hij de slagboom heeft opengezet? Dit was geweldig dan hoefden we niet te gaan slepen met de spullen.

Maar, helaas zat het net iets anders in elkaar. Het hele parkeerterrein stond vol bij de hut was volop licht en gezelligheid! Aj, dat was een tegenvaller, er was een feestje aan de gang, helaas dus geen plek voor ons feestje.

Zicht vanaf parkeerterrein naar locatie met lichtjes (foto Violet Middelman)

Gelukkig hadden we de afgelopen dagen meerdere locaties bekeken en dus een alternatief achter de hand. Dus moesten we ons (nachtvlinder)feestje gaan verplaatsen naar een andere plek. We reden weer over de kronkelweg naar beneden richting het dorp, Treis-Karden en gingen op weg naar Pommern. Daar hadden we een plek gezien op de heuvel, tussen de wijngaarden. We waren al wel wat aan de late kant, het was inmiddels donker (20.30u) en moesten nog ongeveer een half uurtje rijden tot de andere locatie. Maar het was goed weer, dus de moeite waard om daar het laken gaan op te zetten en daar nachtvlinders te gaan lokken. Daar aangekomen zetten we snel het laken op en om iets over negenen ging de lamp aan. De vlinders kwamen direct op het licht af. Binnen enkele minuten zaten er al meerdere soorten, één van de eerste was een voor ons nieuwe soort, de Gevlamde grasmot - Cynaeda dentalis.

Gevlamde grasmot - Cynaeda dentalis (foto Violet Middelman)

Ook hier kwamen weer de typische ‘Moezel’soorten op het licht af, zoals Gevlekte stipspanner - Idaea contiguaria, Bruine heispanner - Selidosema brunnearia, Auchmis detersa en Charissa glaucinaria. Een andere mooie soort is Cyclophora lennigiaria. Wederom een soort van deze omgeving en dankt zijn naam te danken aan een heuvel langs de Rijn bij Bornich, zo’n 40 kilometer zuidoostelijk.

Cyclophora lennigiaria (foto Remco Vos)

Hou je vast voor de Dienares - Dysauxes ancilla. Het is een indrukwekkend mooie vlinder, hoewel de naam een groots beest doet vermoeden is het met ongeveer 25 mm niet fors qua formaat, wel qua schoonheid. Deze soort komt in Nederland niet voor en hadden wij dan ook niet eerder gezien. Het is een vlindertje uit de familie van de spinneruilen (Erebidae), de rupsen leven op korstmossen.

Dienares - Dysauxes ancilla (foto Remco Vos)

Een andere mooie soort die we deze avond zagen is de Roestuil - Mniotype satura. Een mooie uil met roodbruin gekleurde vlekken op de vleugels. In onze omgeving in Nederland hebben we deze nog niet gezien, wel al twee keer op de Veluwe. Deze avond kwamen er meerdere exemplaren op het laken zitten.

Roestuil - Mniotype satura (foto Remco Vos)

De Sikkelvlekmot - Dolicharthria punctalis liet zich deze avond ook verleiden om op het laken te komen zitten, deze soort hebben we in mei van dit jaar in Frankrijk (Dordogne) voor het eerst gezien. In Nederland zijn er in de laatste jaren (2014 en 2019) enkele waarnemingen in Limburg.

Sikkelvlekmot - Dolicharthria punctalis (foto Remco Vos)

Een andere leuke gast was de Bruine sikkeluil - Laspeyria flexula, in België en Frankrijk hadden wij deze soort al wel gezien. In Nederland nog niet, al is het wel een soort die enorm in opkomst is dus kan het hopelijk niet lang meer duren. De rupsen van deze soort leven ook op korstmossen die op loof en naaldbomen groeien.

Bruine sikkeluil - Laspeyria flexula (foto Remco Vos)

Ondanks dat we door het feestje op de ene plek pas zo laat konden beginnen was het ook voor ons weer een leuk feestje met mooie soorten die we zagen en die soms zo specifiek zijn voor de Moezel. Vanavond kwamen er ongeveer 70 soorten op de lamp af.

Getekende gamma-uil - Macdunnoughia confusa (Foto Remco Vos)

Gebruikte bronnen o.a.

www.lepiforum.de

www.microvlinders.nl

www.vlindernet.nl

Boeken:

Nachtvlinders (P. Waring & M. Townsend)

Field guide to micro moths of Great Britain and Ireland (P. Sterling & M. Parsons)