Natte boel op Vliegbasis Soesterberg

29 juli 2017, door Violet Middelman

De vlinderexcursie voor vandaag hadden we een paar maanden geleden ingepland. En dan weet je dus niet wat voor weer het gaat worden. Gisteren was de weersvoorspelling dat het in de ochtend zou gaan regenen, en net voor enen zou er nog een flinke bui komen, maar daarna zou het volgens Buienradar toch echt droog worden en blijven. Goed, het eerste deel klopte helemaal, inclusief de stevige bui net voor enen. Waar ons arme Dick middenin fietste…

Het tweede gedeelte van de voorspellingen klopte helaas van geen kanten. Het was af en toe droog, maar de regenbuien bleven komen. OK, miezerregen, maar we werden er wel nat van, en belangrijkste, de dagvlinders bleven schuilen. Toch was het best een leuke inventarisatie!

We begonnen de inventarisatie droog maar zonder zon. Al op de parkeerplaats van het Nationaal Militair Museum zagen we een Glad beertje - Eilema griseola, een rups van de Sint Jacobsvlinder - Tyria jacobaeae, en een microvlindertje, een Eikenspitskopmot - Ypsolopha alpella.

Eikenspitskopmot - Ypsolopha alpella (foto Remco Vos)

Geen zon, wel regen in de lucht, een slechte combi om dagvlinders te kunnen zien. Ze zoeken dan gewoon een dakje boven hun hoofd en blijven daar dan lekker rustig wachten tot het beter weer is. Gelukkig zijn er altijd de diehards, zoals de prachtig gecamoufleerde Heivlinder - Hipparchia semele. Die voor je voeten op vliegt voordat je ook maar had gezien dat er een vlinder zat. Of met hoge snelheid langs gesjeesd komt.

Heivlinder - Hipparchia semele (Foto Violet Middelman

Naast de Heivlinders vlogen er ook een aantal blauwtjes rond. Of ze zaten lekker stil op een bloem. We zagen zowel Icarusblauwtje als Bruin blauwtje. En een Boomblauwtje, die lekker makkelijk te onderscheiden is van de 2 eerder genoemde soorten. Het Boomblauwtje is gewoon mooi blauw met wat zwarte stipjes op de vleugels. Bij het Icarusblauwtje en het Bruin blauwtje is het verschil iets subtieler. Iets met een hockeystick en zo… zie ook deze pagina over de blauwtjes waarin de verschillen tussen de soorten benoemd worden (klik hier).

Icarusblauwtje - Polyommatus icarus & Bruin blauwtje - Aricia agestis (Foto Violet Middelman)

Op de rozenstruiken die op het terrein stonden zagen we een paar mooie gallen van de Rozenmosgalwesp - Diplolepis rosae. Deze galwesp legt haar eitjes vaak in rozentakken en vormen dan een prachtige gal. In de gal bevinden zich meerdere larfjes die allemaal een eigen kamertje hebben.

Rozenmosgalwesp - Diplolepis rosae (Foto Violet Middelman)

We zagen echter ook een rozentak met soortgelijke gallen, alleen minder uitbundig. We denken dat dit gallen waren van de Rozenknolgalwesp - Diplolepis mayri. Deze galwesp legt meestal meerdere eitjes bij elkaar waardoor er ook meerdere gallen bij elkaar komen. De gallen vormen samen uiteindelijk een soort van grote gal. 

Rozenknolgalwesp - Diplolepis mayri (Foto Violet Middelman)

Sprinkhanen hebben nooit zoveel moeite met regen, dus daar zagen we er dan wel veel van. Aan de meeste sprinkhanen wagen we ons niet, maar sabelsprinkhanen hebben we redelijk onder de knie. We kwamen meerdere Sikkelsprinkhanen tegen. Deze soort kwam tot een aantal jaar geleden nog niet veel voor in Nederland maar lijkt steeds algemener te worden. In Eemland doet de soort het goed in ieder geval. Bijzonder aan de sikkelsprinkhaan is dat de achtervleugels langer zijn dan de voorvleugels. Daarnaast zijn de vleugels ook vrij smal als ze in rust zitten. Het zijn goede vliegers, ze kunnen met gemak enkele meters verderop landen. En als ze vliegen ziet het er een beetje uit als hoe een vlinder vliegt, of een libel, een beetje een kruising daartussen.

Sikkelsprinkhaan - Phaneroptera falcata (Foto Remco Vos)

Naast de Sikkelsprinkhaan komt op Vliegbasis Soesterberg ook de Blauwvleugelsprinkhaan voor. Deze soort heeft een briljante camouflage als ze zich op de juiste ondergrond bevinden. Ze vallen compleet weg op zand en kiezelstenen, je merkt ze pas op als ze voor je voeten opvliegen. Een prachtig zachtblauwe kleur vliegt dan voor je voeten weg. Volg de sprinkhaan in zijn vlucht, en verlies de landingsplek niet uit het oog. Loop er voorzichtig naar toe en zoek de sprinkhaan. Dat valt nog niet mee, zelfs als je weet waar hij moet zitten.

Blauwvleugelsprinkhaan - Oedipoda caerulescens (Foto Violet Middelman)

Tot zover de sprinkhanen, terug naar de vlinders. Omdat door de regen er amper dagvlinders vlogen hoopten we eigenlijk op wat mooie rupsen. Ik had nog maar net tegen Remco gezegd dat we bijvoorbeeld best een rups van een Dennenpijlstaart zouden moeten kunnen vinden of ik zag er eentje zitten. Wat een mooie rupsen zijn dat toch! En als je niet goed kijkt vallen ze ook echt niet op tussen de dennennaalden.

Dennenpijlstaart - Sphinx pinastri (Foto Remco Vos)

We speurden nog verder, maar regenbuitjes en stevige wind bleven ons lastig vallen. Geen superdag, maar toch hadden we mooie beestjes gezien.

Een Zuringspanner gaf nog wat kleur aan de dag. Al was het door de wind niet makkelijk om het heen-en-weer zwiepende beestje op de foto te krijgen! Hierdoor is het niet de allerbeste ooit geworden...

Zuringspanner - Lythria cruentaria (Foto Violet Middelman)

Klik hier voor meer foto's

Lekker speuren op de vliegbasis (Foto Violet Middelman)