2022-12-31 Paltz, een jaar in nachtvlindervlucht

Paltz 2022, een jaartje in nachtvlindervlucht

31 december 2022, door Violet Middelman & Remco Vos

Een ander gebied van het Utrechts landschap waar wij de nachtvlinderinventarisatie mogen uitvoeren is De Paltz. In 2022 hebben wij hier tweemaal met de lakenopstelling gestaan en overdag zijn we een aantal keren op zoektocht geweest om te speuren naar rupsen, mijnen, kokers en imago’s.

In februari heeft het afspeuren van de brem (Cytisus scoparius) een, voor ons, nieuwe soort voor dit gebied opgeleverd, de driekleurige bremkokermot. We vonden meerdere kokertjes op de bremstruiken. De rupsjes maken van de bremblaadjes een wat slordig kokertje en zijn op de takjes te vinden waar zij in een hoek van 90 zitten. De kokertjes zijn het hele jaar door te vinden.

Andere soorten die wij in 2022 hier hebben gevonden en die brem als waardplant hebben, zijn het bremkwastje (Mirificarma mulinella) en de herfstbremspanner (Chesias legatella).

Driekleurige bremkokermot - Coleophora saturatella (Foto Remco Vos)

Eind mei bezochten we de Paltz overdag weer. Ditmaal werd de meidoorn eens goed bekeken en daarop vonden we de rupsen van de meidoornstippelmot (Yponomeuta padella), kokers van de fruitboomkokermot (Coleophora hemerobiella) en ook rupsen die in eerste instantie niet direct herkenden. Thuisgekomen zijn we deze gaan uitzoeken en kwamen we uit de meidoornduifmot.

Meidoornduifmot - Paraswammerdamia nebulella (Foto Remco Vos)

Begin juni stonden wij met de lakenopstelling voor het eerst dit jaar op de Paltz, het blijft altijd een mooi moment als wij aankomen rijden. Een prachtig zicht over de ‘kuil’ in het gebied en de ondergaande zon. Deze avond leverde een aantal (grotere) soorten nachtvlinders op die wij nog niet eerder hier gezien hadden, zoals de groene dwergspanner (Pasiphila rectangulata), de vierkantspikkelspanner (Paradarisa consonaria) en de spardwergspanner. Wat een mooi getekende soort dwergspanner is dat! Van die laatste soort betreft het één van de eerste waarnemingen in provincie Utrecht sinds lange tijd.

Spardwergspanner - Eupithecia abietaria (Foto Remco Vos)

De kleintjes bleven deze avond niet achter, en sommige soorten lieten zich in dit gebied voor het eerst zien. Zo kwamen de reuzenbladroller (Choristoneura hebenstreitella)en de auroramot

(Tinea semifulvella) op het licht af, de kleine wasmot liet zich ook verleiden om op het laken te komen zitten. Dit is een soort waarvan de rupsen vaak in bijenkasten voorkomen. Ze doen zich te goed aan de was die de bijen geproduceerd hebben en worden daarom gevreesd door de imkers. Wij zijn altijd blij om deze te zien!

Kleine wasmot - Achroia grisella (Foto Remco Vos)

Om door te gaan met een aantal kleine vlindertjes die we in 2022 zagen, op 13 augustus kwam er een sleedoornpedaalmot (Argyresthia albistria) op ons laken, wat op zich niet heel vreemd is want op korte afstand van het laken staan aardig wat sleedoorns. Diezelfde avond kwam er ook een gammapalpmot (Teleiodes vulgella) op het licht af, en ook deze soort heeft als waardplant sleedoorn, maar onder andere ook meidoorn, appel, lijsterbes en peer. Deze zijn allemaal te vinden op de Paltz. Diezelfde avond kwam ook een steltmot op het laken zitten, hiervan denken we dat het een witte berkensteltmot is. Op de Paltz hadden we deze nog niet eerder aangetroffen, de waardplant, berk, is er in ieder voldoende te vinden.

Witte berkensteltmot - Caloptilia populetorum (Foto Remco Vos)

Een andere nieuwe soort voor ons op de Paltz is de bleke grasuil (Mythimna pallens), ook deze kwam in de nacht van 13 op 14 augustus op ons laken zitten. Een soort de die laatste jaren in opkomst is en zich inmiddels veel laat zien is de bruine sikkeluil (Laspeyria flexula), ook deze zagen we die avond op de Paltz voor het eerst in dit gebied. Een soort die we al eens in 2014 hebben aangetroffen op de Paltz is het diamantborsteltje. Dit is een heel variabele soort en geen van de imago’s heeft dezelfde tekening. Daarnaast is er ook een gelijkende soort, de kameleonbladroller (Acleris hastiana). In een eerder bericht hebben we de verschillen tussen deze soorten al eens beschreven, zie daarvoor dit artikel.

Diamantborsteltje - Acleris cristana (Foto Remco Vos)

In 2022 zagen we op de Paltz 231 soorten nachtvlinders.

We bedanken het Utrechts Landschap voor het verstrekken van een vergunning zodat we deze

inventarisaties in het gebied konden doen.

Geraadpleegde bronnen o.a.