2021-07-02 Gaatjes in blaadjes 2, Glasvleugelpijlstaart - Hemaris fuciformis

Gaatjes in blaadjes 2

De Glasvleugelpijlstaart - Hemaris fuciformis

2 juli 2021, door Violet Middelman & Remco Vos

Vorig jaar, begin juli 2020, tijdens onze vakantie in Norg (Drenthe) vonden we op de kamperfoelie (Lonicera) meerdere rupsjes van de Glasvleugelpijlstaart (Hemaris fuciformis), met dank aan vlindervriend Tymo Muus, die ons hierop wees. Eén rupsje hadden we meegenomen en op een kamperfoeliestruik, de waardplant van deze soort, in een kweekkooi geplaatst. Het rupsje hebben we sindsdien niet meer gezien. Op vrijdag 18 juni gingen we weer voor een weekje op vakantie naar Norg. De donderdagavond ervoor loop ik (Remco) langs de kweekkooi en zie een prachtig imago van de Glasvleugelpijlstaart zitten. Hij was precies op tijd uitgekomen zodat wij deze op zijn of haar oorspronkelijke plek weer konden uitzetten.

In juni 2021 waren we een week op vakantie in Drenthe en vonden we op kamperfoelie zo’n dertig rupsjes en vijf eitjes van de Glasvleugelpijlstaart. Na onze vakantie en weer terug in Soest, zijn we hier ook maar eens op zoek gegaan naar de rupsen en met succes. Op 3 juli hadden we in vrij korte tijd acht rupsjes gevonden en enkele dagen later op een andere locatie vonden we er nog twee!!

De imago’s hebben een voorvleugellengte van zo’n 20-24 mm en langs de randen van de voorvleugels bevindt zich een roodbruine zoom. Op het lijf zit een roodbruine band en op het achterlijf twee opvallende witte vlekken.

Imago Glasvleugelpijlstaart- Hemaris fuciformis, 18 juni 2021 (Foto Remco Vos)

De vlinders vliegen in twee generaties van eind april tot eind augustus, waarbij de tweede generatie minder talrijk is. Bij zonnig weer, voornamelijk in de late ochtend en vroege middag, kun je de vlinders vaak foeragerend vinden op buisvormige bloemen, zoals slangenkruid, kamperfoelie, vlinderstruik, echte koekoeksbloem en kleine ratelaar. Ze blijven als een soort van kolibrie bij de bloem vliegen en steken hun lange roltong in de bloemen om te kunnen fourageren.

Foeragerend imago Glasvleugelpijlstaart, 22 juni 2019 (Foto Violet Middelman)

Het zien van een imago is natuurlijk prachtig, maar door het zoeken naar rupsen kun je echt vaststellen dat het gebied geschikt is voor de soort om voort te planten en te overleven. Een imago kan een ‘toevallige’ passant zijn op zoek naar voedsel.

Hieronder volgen wat zoektips en foto's van o.a. eitjes en rupsen in diverse stadia.

De rupsen op de foto's betreft niet één rups die gevolgd is tijdens het groeiproces, maar meerdere die op verschillende data in het veld gevonden zijn.

De eitjes worden aan de onderzijde van het blad afgezet. Het zijn kleine groene bolletjes en al snel komen de kleine rupsjes uit het ei.

Ei Glasvleugelpijlstaart, 21 juni 2021 (Foto Remco Vos)

De jonge rupsjes zitten aan de onderzijde van het blad, vreten langs de hoofdnerf en maken kleine gaatjes. Ze eten van het blad maar nemen steeds kleine hapjes. Dit omdat er een kleverige substantie uit de bladeren komt waardoor hun monddelen kunnen verkleven.

Jonge rups en vraatspoor Glasvleugelpijlstaart, 6 juli 2020 (Foto Remco Vos)

De rupsen zitten aan de onderzijde van de bladeren. Speur de bladeren af naar de vraatsporen en als ze niet aan het blad met de gaatjes zitten, zoek dan enkele bladeren naar beneden af en je vindt in veel gevallen een rupsje.