Harige Heideringelrupsen en kleurige Kruisbekken

22 juni, door Violet Middelman

Vandaag gingen we speuren naar vlinders op De Stulp te Baarn. Bij ons startpunt op de parkeerplaats bij de Kuil van Drakenstein zagen we al de eerste microvlindertjes; Geelbandlangsprietmotten. Deze vlindertjes zijn zwart met gele strepen. De vrouwtjes hebben lange antennes, die van de mannetjes zijn nog veel langer, meerdere malen zijn lichaamslengte!

Geelbandlangsprietmot - Nemophora degeerella -  (man) - Remco Vos

We liepen over het brede zandpad door het bos naar het heidegebied van De Stulp. Vanaf een blad staarden twee rode ogen ons aan, wat was dat? Het bleek een nachtvlindertje te zijn; het Zwart beertje. Die rode ogen bleken de rode ‘kraag ‘ van het verder volledig zwarte vlindertje te zijn.

Zwart beertje - Atolmis rubricollis - Remco Vos

Er vlogen veel nachtvlinders over de heide, waarvan er eentje toch wel een opvallende kleurencombinatie had. Het roze met oranje vlindertje werd achtervolgd tot we hem goed konden bekijken. Nu was het een eitje om hem op naam te brengen; het was een Zuringspanner.

Zuringspanner - Lythria cruentaria  - Dick Nagelhout

Er vlogen meerdere vlinders onrustig rond. Van de Gewone heispanner en de Gamma-uil zagen we aan de grootte en het vliegpatroon meestal wel met welke soort we van doen hadden, maar er vloog ook een spannervlinder rond die we niet goed genoeg konden zien. Soms vingen we een vage glimp op van de vlinder en dachten aan een Bruine- of een Witte grijsbandspanner. Maar de strepen op de vleugels leken niet te kloppen, dus moesten we iets beter onze best doen om hem op de foto te krijgen. Dat was de moeite waard; het bleek de zeldzame Gestreepte bremspanner te zijn.

Gestreepte bremspanner - Perconia strigillaria - Remco Vos

Ook zagen we veel rupsen. De rupsen van het Klein nachtpauwoog waren mooi zwart met geel/groen, en de rupsen van de Hagenheld hadden al hun kleur verloren, maar waren erg groot en zaten duidelijk tegen verpopping aan. De mooiste rupsen, lekker harig en kleurig, waren die van de zeldzame Heideringelrups.

Heideringelrups - Malacosoma castrense - Violet Middelman

Bij een drinkpoel voor de koeien stonden we naar de waterjuffers te kijken. Plotseling kwam er een groepje vogels naar de poel om water te halen. Ze vlogen rakelings langs ons heen en trokken zich niets van ons aan. Toen we ze eindelijk goed konden bekijken kwamen we tot de conclusie dat het Kruisbekken waren. Zie tevens dit bericht.

Kruisbek - Loxia curvirostra - Remco Vos

We namen nog een kijkje bij het Pluismeer. Het regende een beetje waardoor de aanwezige juffers en libellen lekker rustig in de begroeiing zaten en dus goed te zien waren. Daarna liepen we rustig, gezellig kletsend, terug naar de parkeerplaats. Mijn oog viel in het voorbijgaan op een vlek op een boomstam, en had de vorm van een vlinder. Even van dichtbij bekijken; ja hoor, een spannervlinder, maar welke? Thuis gekomen heeft Dick het nachtvlinderboek doorgelopen en kwam uit op de zeldzame Vierkantspikkelspanner, welke op waarnemning.nl werd bevestigd. De vlinder was erg afgevlogen (had nog weinig tekening) dus petje af voor Dick!

Korstmosrenspin - Philodromus margaritatus - Bettie Walland

Terug gekomen bij de parkeerplaats werd het donker en brak er een wolkbreuk los, goede timing.

Het was een goede inventarisatie met veel mooie soorten. De Kruisbekken zullen we niet snel vergeten, dat was een ervaring op zich!

Tevens zijn we blij dat de Heideringelrups blijkbaar nog steeds in het gebied voorkomt; in 2011 hadden we van deze soort veel rupsen gezien bij het Pluismeer, maar in 2012 hadden we er geen enkele rups of vlinder van gezien.

Nest Heideringelrupsen - Malacosoma castrense – Remco Vos

Zie voor meer foto’s

Bettie Walland

Dick Nagelhout

Remco Vos en Violet Middelman

Viervlek -Libellula quadrimaculata – Dick Nagelhout