2014-07-27 Vliegbasis, Camouflage en kleuren


Vliegbasis, Camouflage en kleuren

27 juli 2014, door Violet Middelman


Een vlinderinventarisatie op Vliegbasis Soesterberg. Het was mooi zomers weer en we hadden 3 soorten die we zeker wilden zien; de Kommavlinder, de Heivlinder en de Blauwvleugelsprinkhaan.  Je kan iets wel willen, maar of het lukt is natuurlijk altijd de vraag.


Langs het fietspad over Vliegbasis Soesterberg zitten veel leuke insecten, waaronder vlinders en sprinkhanen. Voor vandaag hadden we 3 doelsoorten: de Kommavlinder, de Heivlinder en de Blauwvleugelsprinkhaan.


Het duurde niet lang voordat we de eerste vlindertjes zagen vliegen. Een blauwtje kwam voorbij, grasmotten vlogen op uit het gras en een Zuringspanner toonde ons zijn prachtig felle kleuren. Er sprongen wat sprinkhanen weg, maar niet degene waar we naar zochten. Een groene sprinkhaan zat lekker in de heide, vrij fors en langwerpig. Dat kon niet missen, het was een Sikkelsprinkhaan. Tot een paar jaar geleden was deze soort in Nederland nog een zeldzame verschijning, inmiddels is het op sommige plaatsen een algemene soort.


Sikkelsprinkhaan -  Phaneroptera falcata (Alma Dijkgraaf)


Overal vlogen Bruine zandoogjes met daar tussendoor enkele andere soorten vlinders. Een Icarusblauwtje liet zich telkens kort bewonderen om daarna weer snel naar een andere bloem te vliegen. Corry was degene die de eerste doelsoort zag, de Heivlinder. Als de Heivlinder vliegt zie je een oranje kleur, maar zodra de vlinder gaat zitten en zijn vleugels sluit, heeft hij een perfecte camouflage. De vlinder valt zo danig weg tegen de achtergrond dat het soms heel moeilijk is hem/haar te zien, ook al weet je waar je ongeveer moet kijken. Zie voor een filmpje de link onderaan het verslag.


Heivlinder - Hipparchia semele (foto Remco Vos)


Ook de Blauwvleugelsprinkhaan heeft een geweldige camouflage en opvallend gekleurde vleugels bij het vliegen. Vanuit het schijnbaar niets vliegt er opeens iets blauws voor je uit. En net zo plotseling als het blauw verscheen is het weer verdwenen. Dát is de Blauwvleugelsprinkhaan.

Dus goed opletten waar het blauw terecht komt en dan voorzichtig kijken of je de sprinkhaan kan ontdekken. Daniëlle, voor het eerst met de vlinderwerkgroep mee, was degene die hem als eerste zag. Goede beurt, ze mag vaker mee. Zie voor een filmpje de link onderaan het verslag.


Blauwvleugelsprinkhaan -  Oedipoda caerulescens  (foto Alma Dijkgraaf)


Doelsoort nummer twee was binnen, het ging lekker zo. Alleen de Kommavlinder hadden we nog niet gezien, maar met een beetje mazzel zou dat nog komen. Al speurend zagen we natuurlijk weer van allerlei moois aan vlinders en libellen. Er vlogen veel Zuringspanners door de heide en het gras. Ankie zag opeens 3 Zuringspanners bij elkaar. Het bleek dat er een paring plaats vond, en een ander mannetje kwam waarschijnlijk even kijken of hij ook een kans maakte. Zoals vaak bij parende vlinders doen ze dit heel discreet achter ‘gesloten vleugels’. In dit geval konden we stiekem mee kijken. Voor de voyeurs onder de lezers: helemaal onderaan staat een foto waar je een kijkje achter de schermen kan nemen.


Zuringspanner - Lythria cruentaria (paring) (foto Ankie Stiasny)


Tsja, nu de Kommavlinder nog. We zagen allerlei dagvlinders vliegen; Bruin blauwtje, Bruin zandoogje, Kleine vos, Kleine vuurvlinder, Bont zandoogje en Icarusblauwtje, maar een Kommavlinder, ho maar. Natuurlijk gaven we de moed niet op, we wisten nog één plekje waar we ze al vaker hadden gezien. Ook hier, een Zuringspanner, een Bruin zandoogje, een blauwtje… En toen riep Alma “een vlindertje met spikkeltjes”… Dat moest de Kommavlinder wel zijn, en ja hoor, doelsoort nummer drie was ook gevonden. Een geslaagde dag met veel mooie vlinders, libellen en sprinkhanen.


Kommavlinder - Hesperia comma (foto Alma Dijkgraaf)


Zie voor meer foto’s en de filmpjes:


Alma Dijkgraaf


Corry Heus


Remco Vos & Violet Middelman


Filmpje Heivlinder


Filmpje Blauwvleugelsprinkhaan

Zuringspanner - Lythria cruentaria (paring, kijkje achter de schermen) (foto Violet Middelman)