Vlinders Eemland
Op Hees, Oranjetipjes en meer...
13 april 2014, door Violet Middelman
Vandaag was het Oranjetipjesdag voor de Vlinderwerkgroep IVN Eemland. We werden een deel van de tijd ‘vergezeld’ door een reegeit, die lekker door bleef eten terwijl wij in hetzelfde weiland op zoek waren naar de Oranjetipjes. Een bijzondere ervaring!
In de loop van de middag bezochten we een weiland langs de Turfweg te Soest. Het weiland waar we elk jaar kunnen en mogen genieten van de Oranjetipjes.
Toen we aankwamen stond er een ree relaxed te foerageren in het weiland. Ze hield ons in de gaten, maar was redelijk op haar gemak. Wat bijzonder dat ze zich blijkbaar nog veilig voelde met ons zo dichtbij in het zelfde weiland!
Ree - Capreolus capreolus (foto: Dick Nagelhout)
De ree bleef rustig doorgaan met eten, tussendoor met een achterpoot wat krabben, en af en toe een blik richting ons. Ze was de hele tijd relaxed doch alert, en toen we toch echt te dicht bij kwamen liep ze rustig naar de zijkant van het weiland om daar in het bos te verdwijnen. Eeen mooie ontmoeting!
Ree - Capreolus capreolus (foto: Corry Heus)
We waren er echter niet voor de reegeit maar voor de Oranjetipjes! Het was bewolkt, met af en toe een paar minuten heerlijke voorjaarszon. Als de wolken voor de zon zaten, hingen de Oranjetipjes en andere witjes rustig aan de pinksterbloemen of in het gras. Als de zon scheen zag je direct tientallen vlindertjes boven de pinksterbloemen vliegen. Het is dan gelijk wel een stuk lastiger om ze mooi op de kiek te krijgen.
Bij bewolking moet je dus zoeken naar ‘hangende’ vlinders, wat vandaag goed lukte.
Oranjetipje - Anthocharis cardamines (man) (foto: Dick Nagelhout)
We hadden al meerdere mannetjes Oranjetipje gezien, maar nog geen enkel vrouwtje. En de vrouwtjes zijn natuurlijk ook niet onbelangrijk in het geheel, want voor de voortplanting zijn toch echt beide geslachten nodig. Na wat speuren zagen we dan toch ook een vrouwtje Oranjetipje (verschil tussen man/vrouw is zichtbaar door wel of geen doorschijnende oranje kleur).
Oranjetipje - Anthocharis cardamines (vrouw) (foto: Violet Middelman)
De aanwezige leden van de Vlinderwerkgroep IVN Eemland probeerden de verschillende vlinders zo mooi mogelijk op de foto te krijgen. Het is wat dat betreft wel handig dat we in het digitale tijdperk leven, want anders waren er vele filmrolletjes vol geschoten. En wat werkten de vlinders gewillig mee! Van een paring mochten we helaas geen getuige zijn, maar wat hebben we van ze genoten.
Fotograferen (foto: Corry Heus)
Zoals op bovenstaande foto’s goed te zien is hebben de vleugels van de Oranjetipjes aan de onderzijde prachtig groen gekleurde aders lopen. Dat heeft het Klein geaderd witje ook, maar dan heel anders, veel rechter, zonder het grillige patroon van de Oranjetipjes. Ook mooi in ieder geval!
Klein geaderd witje - Pieris napi (foto: Bettie Walland)
Het Klein koolwitje kan een vrij gele onderzijde van de vleugels hebben, dat is vooral het geval bij verse exemplaren. Ze hebben echter geen ‘aders’ zoals het Oranjetipje en het Klein geaderd witje.
.
Klein koolwitje - Pieris rapae (foto: Dick Nagelhout)
Naast bovengenoemde vlindersoorten uit de familie van de witjes zagen we één soort die niet tot die familie behoort, het Bont zandoogje. Deze vlinder behoort tot de familie van de aurelia’s. Het Bont zandoogje komt vaak snel voorbij gevlogen of fladdert onrustig in de lucht. Als je mazzel hebt tref je hem zonnend aan, pas dan kan je zijn schoonheid bewonderen.
Bont zandoogje - Pararge aegeria (foto: Corry Heus)
Waar we de dag begonnen met een relaxte ree, eindigden we de dag met een ‘vreemde vlieg’, leuk voor de afwisseling. De vlieg was nog wel herkenbaar als vlieg, maar het achterlijf zag er raar uit. Tussen de segmenten leek een wasachtig iets te zitten: een vlieg die geparasiteerd was door een schimmel, wel te verstaan de Vliegenschimmel - Enthomophtora muscae De schimmel ontwikkelt zich in het lichaam van de vlieg en als de schimmel rijp wordt perst hij zich tussen de segmenten van de vlieg door. Tevens zorgt de schimmel ervoor dat de vlieg zo hoog mogelijk op een stengel of grasspriet gaat zitten, liefst met de kop naar beneden. Op die manier kan de schimmel makkelijker zijn sporen door de wind laten verspreiden, iets wat natuurlijk niet echt lukt als de vlieg op de grond zit. En heel sneu, de vlieg overleeft dit niet. Zie deze link voor extra info over de vliegenschimmel.
Vliegenschimmel - Enthomophtora muscae (foto: Remco Vos)
Zie voor meer foto’s:
Bettie Walland (ook met foto’s van nachtvlinderen 5 april jl.)
Smaragdlangsprietmot, vrouw (foto: Remco Vos)