2013-04-14 Zakdragers

Zakdragers

14 april, door Violet Middelman

 

Tijdens een inventarisatie op Landgoed De Paltz (uiteraard met vergunning) hadden we nog niet heel veel leven verwacht door de zeer lang aanhoudende koude dit jaar. Op 14 april hadden we eindelijk een warmere dag, maar de zon bleef voornamelijk achter de wolken verscholen. Er vloog nog niets rond aan dagvlinders dus zochten we de boomstammen af op rustende nachtvlinders. Dat leverde meerdere Voorjaarskortvleugelmotten op, een micro-vlindertje dat, zoals de naam aangeeft, in het voorjaar vliegt. De vleugeltjes van de vrouwtjes zijn vrij kort en spits, waardoor de mannetjes en de vrouwtjes goed van elkaar te onderscheiden zijn.


mannetje Voorjaarskortvleugelmot (Diurnea fagella) – Violet Middelman

 

Naast deze vlindertjes vonden we ook de rupsjes van verschillende soorten zakdragers.

Zakdragers zijn micro-vlinders waarvan de rupsjes een zakje/kokertje maken waar ze in leven. Zoals een huisjesslak een huisje heeft om zich bij gevaar/droogte in terug te trekken, zo hebben de rupsjes van zakdragers ook een ‘huisje’. Het wisselt per soort van welk materiaal het zakje wordt gemaakt: de ene soort maakt een zakje van algen, de ander van stukjes gras, blad, dierlijke deeltjes etc.

De meest simpele vorm is wel zo’n beetje de Sigaarzakdrager; deze heeft een egaal zakje welke met enige verbeelding op een sigaar lijkt.


Sigaarzakdrager (Taleporia tubulosa) – Dick Nagelhout

 

De Gewone zakdrager is een soort die je vaak ziet op schuttingen, schuurdeuren, bomen en vele andere plekken. Deze soort verzamelt kleine stukjes gras waarmee hij z’n zakje bekleed. De stukjes gras worden netjes op het zakje bevestigt.

Gewone zakdrager (Psyche casta) – Monique van Buuren

 

De Poederzakdrager is een zakdrager die zijn zakje bekleed met algen. Met hun blauwgroene zakje zijn ze perfect gecamoufleerd op bemoste en bealgde boomstammen.


Poederzakdrager (Narycia duplicella) – Remco Vos

 

De 4e soort zakdrager die we op De Paltz zagen was de Sierlijke zakdrager, een soort die allerlei materiaal gebruikt om z’n zakje mee te bekleden, zoals grasdeeltjes en bladdeeltjes van o.a. eik.

Sierlijke zakdrager (Proutia betulina) – Violet Middelman

 

In Nederland komen ruim 20 soorten zakdragers voor. In Soest zijn er 11 soorten waargenomen en in Baarn 7 soorten.

Als de rupsjes van de zakdragers aan de wandel gaan ziet dat er best grappig uit. De rupsjes komen iets uit hun zakje, verplaatsen hun pootjes en trekken het zakje weer richting hun kop toe.

Zie hier voor een filmpje van een ‘wandelend’ Sigaarzakdragertje en hier voor een filmpje van een Sierlijk zakdrager.

 

Kijk hieronder voor meer foto's:


Dick Nagelhout

 

Bettie Walland

 

Monique van Buuren

 

Violet Middelman & Remco Vos


Vroege blokspanner (Trichopteryx carpinata) – Bettie Walland